Volkanik Dağlar – Türkiye‘deki Volkanik Dağlar
Başlıklar
Volkanik dağlar diğer bir adıyla Yanardağlar Dünya’nın iç katmanlarında bulunan, mağmanın yer kürenin yüzeyinden dışarı püskürerek çıkması durumuyla oluşan coğrafi yer şekillerine Volkan denir. Volkan dağlarının ve volkanik olayları araştıran bilim dalına “volkanoloji” yani yanardağ bilimi denilmektedir. Yanardağ Türkçe‘de ilk olarak 1876 yılında kullanıldı. Benzer anlama gelen volkan kelimesi Türkçeye Fransızcadan geçti, Fransızcaya ise İtalyanca dan gelmiştir ve kökensel olarak İtalya’da bulunan Vulcano volkanik adası ile ilişkilendirilmektedir. Bazı kaynaklara göre 19. yüzyıl sonlarında aynı kökten ortaya çıkan “burkan” kelimesi modern Arap dillerinde yaygın olarak kullanılır ve Osmanlıcaya yeni Mısır Arapçasından geçmiştir.
Volkanik Dağ Nedir?
Volkan bilinen adıyla yanardağ, magmanın (Dünya’nın iç tabakasında bulunan, yüksek basınç ve yüksek sıcaklıktan dolayı ergimiş ya da erimiş kayalar), yer yüzeyinden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi yer şekillerine verilen addır.
Ülkemizde de milyonlarca yıl önce aktif olan Volkan yani yanardağlar olduğu kanıtlanmıştır. Bu dağların bazılarından halen daha gaz ve buhar çıkışları gerçekleşmektedir.
Türkiye‘deki Sönmüş Volkanik Dağlar Haritası
Türkiye‘deki volkanik dağlar haritası yukarıdaki gibidir. türkiye‘deki volkanik yerlerin oluşumu III. Jeolojik Zaman olarak Tersiyer‘de yani günümüzden 20 milyon yıl önce başladı. Bu zaman diliminde yerkabuğunda kırıklar oluşarak ortaya çıkan lavlar Anadolu bölgesinde çeşitli yer şekilleri oluşturdu. Tersiyer başında tarihi çağlara kadar belirli zaman aralıklarında volkanizma hareketleri devam etti. Milyonlarca metreküp malzeme yeryüzüne çıkmıştır. Doğu anadolu bölgesi olmak üzere yer yer 1000 metreden daha kalın olacak şekilde volkanik kabuklar yeryüzüne dahil oldu. Doğu Anadolu bölgesinin daha yüksek olmasının bir diğer nedeni de Volkanik olaylar olarak gösterilebilir.
Belirtilen dönemde oluşan volkanik dağlar oldukça yüksektir, ve bu dağlar Türkiye’nin en yüksek dağlarını oluşturur. Geçmiş zamanda oluşan volkanik hareketler ise Erciyes ve Nemrut volkanında gerçekleşmiştir. Bütün bunlara rağmen günümüzde Türkiye‘de herhangi bir volkanik dağ yoktur. Bilim insanlar, volkanik dağları tamamen sönmüş olarak kabul etmenin yanlış olduğunuz Türkiye için az da olsa risk olduğu fikrindedirler. Türkiye‘deki bazı yanardağlarda (Erciyes, Hasan dağı, Büyük ve Küçük Ağrı dağları, Tendürek, Nemrut, Süphan dağları vb.) halen daha gaz ve buhar çıkışları meydana gelmektedir.
Türkiye’deki Volkanik Dağlar Nelerdir?
Türkiye‘deki volkanik dağlar tablosundan yüksekliğine göre volkanik dağları inceleyebilirsiniz. Toplamda 14 adet farklı volkanik dağ bulunmaktadır. Bunların en yükseği Acıgöl- Nevşehir iken en düşüğü 1302 metre ile karapınar düzlüğüdür.
| Volkanik Dağ Adı | Bulunduğu Konum | Yüksekliği (Metre) |
| Acıgöl-Nevşehir | Nevşehir | 1689 |
| Ağrı Dağı | Iğdır, Ağrı | 5137 |
| Erciyes Dağı | Kayseri | 3916 |
| Girekol Dağı | Van | 2145 |
| Göllü Dağ | Niğde | 2143 |
| Hasan Dağı | Aksaray, Niğde | 3253 |
| Karaca Dağ | Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa | 1957 |
| Karadağ Dağı | Karaman | 2271 |
| Karapınar Düzlüğü | Konya | 1302 |
| Erzurum-Kars Platosu | Erzurum, Kars | 3000 |
| Kula Tepeleri | Manisa | 750 |
| Nemrut Dağı | Bitlis | 2948 |
| Süphan Dağı | Bitlis | 4158 |
| Tendürek Dağı | Doğu Beyazıt, Çaldıran | 3584 |
Türkiye’deki En Yüksek Dağlar
Ülkemizdeki dağların büyük bir kısmı Doğu-Batı şeklinde sıralıdır. Türkiye fiziki haritası ise engebeli bir yapıya sahiptir. Ülkemizdeki en büyük dağ ise Ağrı dağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünyadaki en yüksek dağ olarak Bilinen Everest Dağı ile arasında 3.711 metredir ve yüksekliği 5.137 metredir.
Aşağıdaki tabloda ülkemizde bulunan en yüksek dağlar listelenmiştir. Liste sıralaması bu dağların denizlere göre olan yüksekliği baz alınarak listelenmiştir.
| Dağ Adı | Yükseklik (Metre) | Bulunduğu Şehir | Coğrafi Bölgesi |
| Ağrı Dağı | 5137 | Ağrı | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Cilo Dağı | 4170 | Hakkari | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Süphan Dağı | 4049 | Bitlis | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Kaçkar Dağı | 3932 | Rize | Karadeniz Bölgesi |
| Erciyes Dağı | 3916 | Kayseri | İç Anadolu Bölgesi |
| Küçükağrı Dağı | 3896 | Ağrı | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Kızılkaya Dağı | 3767 | Niğde | İç Anadolu Bölgesi |
| Demirkazık Dağı | 3756 | Niğde | İç Anadolu Bölgesi |
| Artos Dağı | 3550 | Van | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Mercan Dağları | 3549 | Erzincan | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Aydos Dağı | 3430 | Konya | İç Anadolu Bölgesi |
| Medetsiz Dağı | 3524 | Adana | Akdeniz Bölgesi |
| Kösedağ | 3340 | Ağrı | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Hasan Dağı | 3268 | Aksaray | İç Anadolu Bölgesi |
| Kısır Dağı | 3200 | Kars | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Palandöken Dağı | 3176 | Erzurum | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Berit Dağı | 3054 | Kahramanmaraş | Akdeniz Bölgesi |
| Nurhak Dağı | 3000 | Kahramanmaraş | Akdeniz Bölgesi |
Bu haberimizde Volkanik Dağlar – Türkiye‘deki Volkanik Dağları hangileri merak edenler için listeledik. Listede hem Volkanik dağlar hem de en yüksek dağlar listelenmiştir.